Herojska bitka za opstanak RS
Pripremila: Tanja Derikuća
KOZARSKA DUBICA – Služenjem parastosa poginulim civilima i vojnicima i osveštanjem novopostavljenog spomen-krsta na obali rijeke Une u Kozarskoj Dubici je juče obilježena godišnjica odbrane zapadnokrajiških opština Republike Srpske od hrvatske agresije u septembru 1995. godine.
Komemorativnom skupu u Kozarskoj Dubici prisustvovalo je više stotina stanovnika te i opština Kostajnica, Novi Grad i Gradiška, porodice, rodbina i prijatelji nastradalih, bivši pripadnici Vojske RS, lokalni i republički zvaničnici.
– Srećni smo što smo tog dana ostali živi. Iz kućnih skloništa gledali smo maskirane hrvatske vojnike iz jedinica “Crne mambe”, “Tigrovi” i druge kako obavljaju likvidacije na putu nedaleko od tadašnje fabrike “Knežopoljka”. Takve brutalnosti nismo mogli ni da zamislimo – rešetali su civile koji su se pokušali izvući iz fabrike, klali, davili žicom, a neki su i živi spaljeni. Ubijali su sve na šta su naišli – prisjeća se Miroslava iz Dubice zločina iz septembra 1995. godine.
Ministar rada i boračko-invalidske zaštite RS Petar Đokić istakao je da je na teritoriji zapadnokrajiških opština u septembru 1995. godine snažnim sadejstvom naroda, njegove vojske i policije odbranjena zapadna granica RS.
– Na ovim prostorima herojski je odbranjena zapadna granica i RS i zato dugujemo posebnu zahvalnost onima koji su za to dali svoje živote. Na taj način je odbranjena i RS od agresije Hrvatske, odnosno njenih regularnih vojnih snaga. Samo u nekoliko dana, koliko je trajala ofanziva na opštine Kozarska Dubica, Kostajnica, Novi Grad i Gradiška, ubijene su 104 osobe, među kojima sedamdesetak civila. Prelaskom rijeke Une na nekoliko mjesta u Kozarskoj Dubici i granatiranjem agresor je faktički imao cilj da potpuno uništi ovaj prostor i život u njemu. Dubica je primjer da su počinjeni najteži zločini kada je hrvatska vojska upala na ovo područje i izvršila masakr nad civilima – rekao je Đokić.
On je dodao da je Hrvatska poslije odbrane zapadnih teritorija RS shvatila da mora da uđe u mirovni proces i da vojne operacije toga tipa ne mogu davati rezultate i vršiti promjene teritorijalne i političke organizacije na prostoru BiH.
– I danas se u svijetu razvija stav da je samo Srbija učestvovala u ratu u BiH, a ne i Hrvatska. Dubica i druge zapadnokrajiške opštine su najbolji primjer da to nije istina i mi moramo da istrajemo u ponavljanju tih činjenica s ciljem istine – rekao je Đokić.
Predsjednik Boračke organizacije RS Pantelija Ćurguz, koji je u septembru 1995. godine bio komandant odbrane Kozarske Dubice, podsjetio je da je zajednička akcija regularne Hrvatske vojske i Armije RBiH obavljena uz podršku međunarodnih snaga nosila tajni kodni naziv “Drina 95”, jer je imala za cilj potpuno uništenje RS i izlazak na rijeku Drinu.
– Veličanstvenom bitkom koja je bila presudna za stvaranje RS, možda značajnija i od bitke za koridor, odbranjene su zapadne granice RS. Za to su podnesene ogromne žrtve među vojnicima i civilima – naglasio je Ćurguz.
On je dodao da je zbog neuspjeha Hrvatske vojske u akciji “Drina 95” međunarodna zajednica bila prisiljena da sprovede drugu varijantu svog plana – Dejtonski mirovni sporazum, kojim je trajno stvorena RS.
Načelnik opštine Kozarska Dubica Nino Jauz istakao je da je 18. septembar jedan od datuma iz novije istorije Kozarske Dubice koji simbolizuje veliku pobjedu u Odbrambeno-otaybinskom ratu RS, uz ogromne civilne i vojne gubitke i višemilionsku materijalnu štetu.
– Ni 16 godina od agresije Hrvatske vojske na Kozarsku Dubicu i susjedne opštine Sud BiH nije zainteresovan za procesuiranje monstruoznih zločina koji su ovdje počinjeni – rekao je Jauz.
Prema podacima Centra za istraživanje ratnih zločina RS tokom agresije 18. i 19. septembra 1995. na području zapadnokrajiških opština RS ubijena su 104 civila i vojnika, a bilo je zarobljeno šest civila i tri vojnika.
Posebnu brutalnost u ubijanju civilnog stanovništva i vojnika iskazali su pripadnici specijalne jedinice Hrvatske vojske “Crne mambe”. Oni su počinili najmonstruoznije zločine, ali za njih, kao i za ostala zvjerstva, nikada niko nije odgovarao.
Druga krajiška brigada
Služenjem parastosa i polaganjem vijenaca u Memorijalnom centru u banjalučkom naselju Rakovačke bare juče je obilježena 20. godišnjica formiranja Druge krajiške brigade Vojske RS.
O ratnom putu Druge krajiške brigade od zapadne Slavonije, Orašja, Sarajeva, Ozrena, Bihaća, Glamoča i Doboja govorio je jedan od njenih ratnih komandanata pukovnik u penziji Jovo Vukobrad, koji je podsjetio da je kroz brigadu prošlo više od 23.000 boraca, od kojih je 226 poginulo, 750 ranjeno, dok se osam boraca još vodi kao nestalo.
– Sebi smo dali zadatak da svake godine obilježavamo dan brigade da bismo ih se na taj način prisjetili, ali i da svima kažemo da RS mora opstati, jer su ti ljudi svoje živote dali za njeno stvaranje – istakao je Vukobrad.
Datum objave: 18.09.2011
